داروهای مورد استفاده در پیشگیری از عارضه ی ترومبو آمبولی و آمبولی ریوی بعد از عمل های جراحی آرتروپلاستی یا تعویض مفصل کدامند؟
رایج ترین داروی مورد استفاده جهت پیش گیری از ترومبو آمبولی در بیمارانی که تحت عمل جراحی تعویض مفصل یا آرتروپلاستی هیپ یا زانو قرار میگیرند داروی انوكساپارين (Enoxaparin) میباشد که عبارت است از نوعی هپارین با وزن مولکولی پایین و معروف ترین برند مورد استفاده این دارو كلكسان یا سلكسان (Clexane) نام دارد . این دارو از نوع تزریقی است و معمولا باید به صورت زیر جلدی تزریق شود و محل های تزریق به طور معمول در چربی شکم در اطراف ناف و یا چربی زیر جلدی بازو میباشد.
داروی دیگر ضد انعقاد یا آنتي كواگولان که به طور رایج برای پیش گیری از ترومبو آمبولی در بیمارانی که تحت عمل جراحی آرتروپلاستی یا تعویض مفصل قرار میگیرند داروی وارفارين (Warfarin) میباشد که از نوع خوراکی است و در صورت تجویز این دارو بر خلاف موارد استفاده از انوكساپارين در صورت استفاده از وارفارین باید آزمایشات دوره ای برای وضعیت انعقاد خون شامل PT ، PTT و INR انجام شود که مهمترین آنها آزمایش INR است که معمولا در این بیماران باید بین عدد 2 و 3 تحت نظارت پزشک حفظ شود.
داروهای جدیدتر خوراکی نیز برای پیشگیری از ترومبو آمبولی بعد از عمل های جراحی آرتروپلاستی یا تعویض مفصل وجود دارد که یکی از معروف ترین این داروها داروی فونداپارينوكس است .
داروهای دیگر جدید از نوع خوراکی دابيگاتران (Dabigatran) ، ريواروكسابان (Rivaroxaban) است.
در چند سال اخیر با مطالعات متعددی که انجام شده آسپيرين (ASA=aspirin) جایگاه خود را در بین داروهای پیش گیری از ترومبو آمبولی در بیمارانی که تحت عمل جراحی آرتروپلاستی یا تعویض مفصل خصوصا در مفصل زانو قرار میگیرند باز کرده است .
همانطور که میدانید داروی آسپرین یا ASA یکی از قدیمی ترین داروهای شناخته شده است و مکانیسم عمل آن مهار پلاکت ها است و جزو داروي ضد پلاكت يا مهاركننده پلاكت (Anti platelet drug) محسوب میشود و نه داروی ضد انعقاد یا آنتی کوآگولان لذا در ابتدا مخالفت های زیادی برای قرار گرفتن این دارو در کنار داروهای پیش گیری از ترومبو آمبولی بعد از عمل های جراحی آرتروپلاستی یا تعویض مفصل وجود داشت و حتی هنوز نیز تعدادی از جراحان مایل به استفاده از آن نیستند و اعتقاد آن ها بر این است که ممکن است نتواند از این عارضه پیش گیری کند ولی بررسی های زیادی انجام شده و هنوز نیز در حال انجام است که تایید کننده ی اثر بخشی این دارو برای پیش گیری از ترومبوز و آمبولی بعد از عمل های جراحی مفصل خصوصا مفصل زانو یا آرتروپلاستی زانو میباشد ولی باید در نظر گرفت در مواردی که بیمار ریسک فاکتور های دیگری نداشته باشد یا ریسک فاکتور های کمی داشته باشد و در این موارد میتوان به جای استفاده از داروی ضد انعقاد یا آنتی کوآگولان در بیماران کم ریسک از ASA یا آسپرین به عنوان پیش گیری از ترومبوآمبولی استفاده کرد .